Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
MicrosoftInternetExplorer4
تغییـرات در صنعت
ساختمان ایـران
مهندس آرش قهرمانی
تاریخ دریافت مقـاله:02/04/87
تاریخ پذیرش نهایی:01/11/87
چكیده
طی چند دهة گذشته،
تلاش هایی جهت پیشبُرد صنعت ساختمان در ایران، از قبیل تولید صنعتی و یا واردات
فناوری کشورهای توسعه یافته صورت گرفته که با شکست مواجه شده است و از طرفی روش
های متعارف و رایج در صنعت ساختمان ایران و بخصوص بخش مسکن، جوابگوی نیاز جمعیت رو
به رشد، نخواهد بود. با توجه به شرایط موجود، ساختمان های صنعتی تنها راه حل عملی
برای برطرف کردن مشکلات کنونیِ مسکن در ایران از قبیل کمبود مسکن و کیفیت پایین آن
خواهد بود. کمبود مسکن و نبود سیستم ساختمانی مناسب جهت جبران این کمبود، مهمترین
دلیل انجام این تحقیق و ارائة راه حل، اصلی ترین هداف آن است. در راستای تحقق
بخشیدن به این هدف، باید در نظر داشت که نه روش های رایج ساخت و ساز، و نه روش های
مدرن وارداتی، هیچکدام به تنهایی نمی توانند مشکلات موجود را برطرف نمایند؛ بلکه
برای حل این مشکلات ترکیبی از این دو لازم است.
واژه های كلیدی
روش های رایج ساختمانی ، کمبود مسکن ، رشد جمعیت ، صنعت گرایی
اصول حاکم بر
طراحی هدفمند محور های دید شاخص شهری
دکتر محمد رضا پورجعفر* مهندس علی رضا صادقی**
تاریخ دریافت مقـاله:01/08/87
تاریخ پذیرش نهایی: 10/11/87
چكیده
در طراحی شهری و
در فرآیند بهبود کیفیت محیط، ارتقا کیفیت بصری-کالبدی عرصه های عمومی شهر از
جایگاه والایی برخوردار است. لذا طراحی آگاهانه و حفاظت از محور های دید به سوی
ارزش های شاخص بصری، در ارتقا کیفیت بصری-کالبدی عرصه های عمومی نقشی غیر قابل
انکار دارد. در این نوشتار به منظور شناخت و ارائه اصول حاکم بر طراحی آگاهانه و
هدفمند محور های دید شاخص درون شهری، از طریق روش توصیفی و تحلیل محتوایی مرور
متون و استفاده از اسناد تصویری، به باز شناخت ویژگی های مشترک محور های دید شاخص
جهان پرداخته شده است. همچنین جایگاه محور دید در تحقق اهداف و مبانی نظری طراحی
شهری مورد تدقیق قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش ارائه معیار هایی نظیر
ضرورت توجه به توپوگرافی و اختلاف سطح ها، محصوریت مطلوب، توجه به مکان رفتارها،
تقویت حضورپذیری از طریق وجود فعالیت خاص در بدنه یا عنصر پایانی و استفاده از عناصر
اکولوژیک هویتمند، در طراحی و ساماندهی محور های دید خواهد بود.
واژه های كلیدی
محور دید، سازماندهی بصری، مطالعات بصری-کالبدی، کیفیت بصری-کالبدی محیط
از نقش جهان تا
کامپیدولیو
مهندس جمال الدین سهیلی
تاریخ دریافت مقـاله:10/04/86
تاریخ پذیرش نهایی:07/08/87
چكیده
معماری یكی از
راههای شناخت مكانت و ارزش بسیاری از موضوعات در واصل گردانیدن انسان به آرمانهای
معنوی است. در وصول به آرمان انسانی، شناخت جایگاه وی در عالم بسیار مهم است كه آن
را به هویت تعبیر کرده اند. هر آنچه به احراز هویت معنوی انسان انجامیده از دیر
باز مورد توجه بوده، هنر یكی از اصلی ترین آنهاست که در مورد سبك های معماری نیز
مصداق دارد. این مقاله با مطالعه تطبیقی شیوه شهرسازی رنسانس و مكتب اصفهان دوره
صفویه، پاسخی مشترك برخواسته از نیازهای انسانی یافته. ابتدا نحوه توسعه و گسترش
اصفهان دوره صفویه و رم دوره رنسانس مقایسه و سپس ارتباط مراکز قدرت سیاسی با
مراکز مذهبی بررسی شده است. بررسی تناسبات و محاوره فضایی اجزا و عناصر شکل دهنده
و بررسی تطبیقی نگرش معنا گرایانه در طراحی دو میدان تبیین قالب های مشترک مراتب
عالی و روحانی هنر خواهد بود.
واژه های كلیدی
هویت معنوی، مجموعه های كالبدی- فضایی، معنویت قدرت حاکم، تناسبات و محاوره فضایی،
نگرش معناگرا
ارزیـابی و تحلیل
اثربخشی پل های عابر پیاده درون شهری
دکتر هاشم نیکومرام* دکتر حسین وظیفه دوست** سروش خانی ***
تاریخ دریافت مقـاله: 30/08/86
تاریخ پذیرش نهایی: 30/12/86
چكیده
استفاده گسترده از
اتومبیل در جوامع صنعتی سبب تغییر سیستمهای شهرسازی گردید. این امر موجب شد
مهندسین شهرسازی اولویت را به وسائل نقلیه دادند. پس از پایان جنگ جهانی دوم
رویكرد جدیدی در شهرسازی شكل گرفت، این جنبش ایجاد فضای اختصاصی عابرین پیاده و
اولویت دادن به آن را مد نظر قرار داد. پل عابر پیاده یكی از این دستاوردها است.
طبق آمار راهنمایی و رانندگی 38% تصادفات شهر تهران (1385) با رفتار عابران پیاده
در ارتباط است كه یكی از مهمترین علل آن عدم استفاده از پل عابر میباشد. هدف این
مقاله بررسی و ارزیابی میزان اثر بخشی پلهای عابر پیاده درون شهری است. برای پی
بردن به این امر بررسی میدانی صورت گرفت. بر اساس تحلیل دادههای جمعآوری شده،
دلایلی چون عدم مكانیابی مناسب، عدم كاربرد برای همه اقشار، عرض كم خیابان، زمانبر
بودن، عوامل مزاحم و غیره موجب كاهش اثر بخشی پل عابر است. بر اساس یافتههای
تحقیق و مطالعات انجام شده راهكارهای نرم افزاری مانند راهكارهای فرهنگی و قانونی
و راهكارهای سخت افزاری كه بر جنبههای کالبدی سازه مورد نظر تاكید دارند، پیشنهاد
شده است.
واژه های كلیدی
اثر بخشی ، عابر پیاده ، تسهیلات عابر پیاده ، سیستم فراگذر عابر پیاده ، پل عابر
پیاده(روگذر عابر پیاده)
بـررسی و تحلـیل نقـش سینـما در انتقـاد از شهر سـازی مدرن
دکتر سیامک پناهی* دکتر سید مصطفی مختاباد امرئی** دکتر مهرداد نوابخش ***
تاریخ دریافت مقـاله: 10/09/86
تاریخ پذیرش نهایی: 10/02/87
چكیده
این مقاله حاصل
پژوهشی در "چگونگی نقش سینما در انتقاد از شهرسازی مدرن" است. در این
تحقیق، با روش تحلیلی و توصیفی با تکیه بر روش نشانه شناسی لایه ای ( تحلیل فیلم
با دیدگاه محور همنشینی1 لایههای متن2، بافت3،
بینامتن4، رمزگان5و رسانه ها6) و تحلیل سه گانه
اروین پانوفسكی7 ( ادراك اولیه ،ادبیات موضوع و هرمنوتیك8)
در تمامی لایههای همنشین مفاهیم بازشکافت شده اند. سینما در فرآیند انتقاد از
جریان مدرنیته در ژانر کمدی سیاه، نشانه های تلخ مدرنیته، نوستالژی شهری، استفاده
از پلان شهری و همچنین ارائه یوتوپیا9 و دیستوپیا10 ی شهری
ابراز وجود نموده است. فرایند حاصل از تحقیق به این نتیجه دست یافته است که اگر چه
معماری و شهرسازی مدرن تبلور جریان مدرنیته بوده اند، اما سینما همچون اکثر هنرها
منتقد شهر سازی مدرن بوده و عناصر مشخصه فضاهای معماری و شهرسازی در تجلی معنا و
مفاهیم انتقادی نقش بسزایی داشته اند.
واژه های كلیدی
سینما، شهرسازی مدرن، معماری مدرن، دیستوپیا
هویت ایرانی بادگیر و پیشینه یابی آن در معماری ایران*
دکتر مهناز محمودی ** دکتر سید مجید مفیدی شمیرانی***
تاریخ پذیرش نهایی: 10/09/86
تاریخ دریافت مقاله: 01/04/87
چكیده
یکی از اجزای
بناهای بومی ایران در اقلیم گرم بادگیر است که بعنوان یک سیستم سرمایشی ایستا،
تهویه مطبوع را با استفاده از انرژی تجدید پذیر باد فراهم می آورده است. بادگیر از
شاهکارهای معماری ایران محسوب می شود که قدمت و پیشینه استفاده از آن در ایران به
علت قرار گیری آن در مرتفع ترین بخش بنا یا به عبارتی اولین قسمتی که در معرض
تخریب قرار دارد، نامعلوم مانده است. این پژوهش با مدد گرفتن از دو حوزه باستان
شناسی و ادبیات سعی نموده تا با پژوهش در پیشینه ساخت بادگیر در ایران قبل از
اسلام گامی در راستای هویت فرهنگی- تاریخی معماری ایران بردارد و با ارائه مدارکی
مستدل از متون ادبی سابقه استفاده از آن در ایران قبل از اعراب حوزه خلیج فارس
تدقیق نماید. محور اصلی پژوهش بر بررسی توصیفی- تحلیلی استوار است و نتایج آن به
مدد استنتاج از اسناد و متون تاریخی بدست آمده است.
واژه های كلیدی
بادگیر، هویت ایرانی، پیشینه یابی، معماری ایران
ارزیــابی اثـرات زیست محیطی استقـــرار كاربـری ها بر شاخص هـای كــمی و
كیــفی رودخــانه ها*
مهندس شیوا آجیلیان ممتاز **
تاریخ دریافت مقـاله: 02/06/86
تاریخ پذیرش نهایی: 02/04/87
چكیده
گردش در طبیعت
بخشی از مجموعه گردشگری است که بر مسافرت هدفمند به مناطق نسبتاً طبیعی برای
مطالعه مناظر گیاهان و جانوران و جنبه های فرهنگی معاصر یا گذشته موجود در این
مناطق اطلاق می شود.حال در صورت افزایش ناگهانی گردشگری به منطقه ای آثار زیست
محیطی جبران ناپذیری بر محیط وارد می گردد.از این رو نیازمند ارزیابی اثرات زیست
محیطی به عنوان فعالیتی به منظور شناسایی اثرات اجرای یک پروژه بر سلامت انسان و
محیط هستیم تا با شناسایی آثار سوء احتمالی به ارائه راهکارهای مناسب بپردازیم. در
این تحقیق به بررسی اثرات عوامل انسانساخت بر حاشیه رودخانه زشك واقع در استان
خراسان رضوی كه یکی از مکان های مهم گردشگری است پرداخته شده است. از این رو تعیین
میزان آلودگی آب رودخانه و پیامدهای گردشگری در این منطقه عاملی برای سنجش تغییرات
ایجاد شده در سیمای محیط، اختلال در کاربری های زمین و تعارض با احتیاجات محلی می
باشد.
واژه های كلیدی
ارزیابی اثرات زیست محیطی، گردشگری، شاخص های کمی و کیفی رودخانه، سپتیک تانک
رویكردی تحلیـلی بر نظریه های طراحی کریستوفر الکسـاندر
دکتر ناهید مهاجری* ** مهندس شیوا قمی***
تاریخ دریافت مقـاله: 01/09/86
تاریخ پذیرش نهایی: 20/01/87
چكیده
در نظریات
كریستوفر الکساندر1 دو جریان فکری عمده و متمایز ملاحظه می گردد. وی ایده
های قبلی خود را به طور کامل رد نمی کند بلکه آنها را بسط و پرورش می دهد. نظریه
های وی ابتدا براساس خردگرایی دکارت پایه گذاری شد: مشکلات به کوچکترین اجزاء
تقسیم و هر جزء جداگانه بررسی و در نهایت به راه حلی کلی منجر گردید. بعدها در
مسیری کاملاً متضاد و متفاوت گام نهاد، عرصه ای که در آن توجه خاصی به رویکرد کل
نگر مبذول داشت و اکنون توجه وی بیشتر به ابعاد تجربی فرآیندهای طراحی معطوف است.
او الگوهای طراحی را پایه ای برای درک فضاهای معماری و شهرهای آینده در دستیابی به
کیفیتی زنده میداند. در این مقاله با تحلیل زمینه های فکری وی با شفاف سازی و
تحلیل محتوای متن نظریه های طراحی، رشته تحصیلی، تجربیات و دیدگاه های اخیر وی در
زمینه نظریه پیچیدگی طی چهار مرحله تحلیل شد.
واژه های كلیدی
کریستوفر الکساندر، نظریه طراحی، کیفیت زنده، انسجام، پیچیدگی
Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table
Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times
New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
نقش مادیها در
شکلگیری ساختار فضایی شهر اصفهان
دکتر حمید ماجدی ** مهندس فرشته احمدی
تاریخ دریافت مقـاله:26/06/87
تاریخ پذیرش نهایی: 01/12/87
چكیده
اصفهان شهری با
هسته های اولیه زیستی است و «جویباره» به معنای «سرزمین جوی های روان» اصلیترین
هسته شهر بوده است. نقش زایندهرود و شبکه مادیهای منشعب از آن در گذشته در امور
کشاورزی و آب رسانی، جمعآوری آب های سطحی و آبادانی شهر از اهمیت خاصی برخوردار
بوده است. متأسفانه طی توسعه شهری و افزایش ساخت و سازها و از بین رفتن باغات درون
شهر و مزارع اطراف، بخشی از هویت شهر به نام «مـــادی» به دست فراموشی سپرده شد.
لزوم توجه و سرمایهگذاری در جهت احیاء مادی ها از دیدگاه های متعدد تاریخی، زیست
محیطی، طراحی شهری و اقتصادی قابل بررسی است. این مقاله به شناسایی سوابق و عملکرد
مادیها طی تاریخ و ارتباط آن با توسعه و طراحی فضاهای شهری پرداخته است. حفظ ارزش
های هویتی تاریخی مادیها، زیباسازی فضای شهری با ارتقاء نقش عبور و مروری مادیها
به « سبزراه1» و برآورده ساختن نیازهای عملکردی، تفرجی، روحی و روانی شهروندان جهت
ارتقاء کیفیت زیستی شهر از اهداف اصلی مقاله است.
واژه های كلیدی
اصفهان، زایندهرود، مادی، هویت
رویکردی تحلیلی به
ضرورت توجه به فرهنگ جوامع
مهندس کامیار اخوان خرازی*
تاریخ دریافت مقـاله: 01/04/87
تاریخ پذیرش نهایی: 10/11/87
چكیده
شهرسازی امروز به
واسطه انبوه مسائل جدید، خصوصاً مشکلات فرهنگی و نیازهای روحی، روانی و عاطفی
مردم، دستخوش تحولات بنیادین شده است. رشد گرایش به شهرسازی کارآ1 یکی از بارزترین
این نمودها است. شهرسازی کارآ بر خلاف شهرسازی مدرن الگویی یکسان و جهانی نداشته و
هر منطقه بر اساس توان های انسانی، زیست محیطی، اقتصادی، فنی و علمی خود نظام شهری
ویژه خود را تدوین می نماید. امروزه فرهنگ جوامع به عنوان یک سرمایه اجتماعی در
برنامه ها و طرح های شهری مد نظر قرار می گیرد. در این مقاله با رویکردی تحلیلی و
با تحلیل محتوای متن، ابتدا مفهوم فرهنگ در رویکردهای مختلف تدقیق گردیده و سپس
تأثیر فرهنگ جوامع در کلیه شئون زندگی و بر شهرسازی بررسی گردیده و تأکیدی است بر
این نکته که در کلیه طرح ها و برنامه های شهری باید توجه به فرهنگ در سرلوحه
مطالعات قرار گیرد و تطابق برنامه و طرح ها با فرهنگ از مقولات اساسی پایداری
جوامع است
واژه های كلیدی
فرهنگ، شهرسازی کارآ، سرمایه اجتماعی، هویت
بررسی تطبیقی
عوامل مؤثر بر گسترش شهرهای بزرگ و میانی
(10 شهر ایران - دوره معاصر)
دکتر زهره داودپور* مهندس داریوش اردلان**
تاریخ دریافت مقـاله: 01/08/87
تاریخ پذیرش نهایی:01/11/87
چكیده
هدایت گسترش شهرها
به صورتی برنامه ریزی شده كه بتواند خواسته های ساكنان را برطرف نماید، همواره یكی
از هدف های برنامه ریزان شهری بوده است. با توجه به فراز و فرودهایی که در زمینه
برنامه ریزی شهرها طی قرن گذشته دیده شده است، بررسی آنچه بر رشد شهرها و نحوه جهت
گیری آنها اثر گذار بوده، می تواند راهنمای خوبی در شناسایی عوامل تاثیر گذار و
میزان اثر بخشی آنها در آینده باشد. لذا پژوهش حاضر با رویکردی مقایسه ای به بررسی
گسترش 10 شهر میانی و بزرگ ایران طی چند دهه گذشته پرداخته است تا از این بازنگری
بتوان نوع جهت گیری و عواملی که سبب گسترش این شهرها بوده اند را دریافت نموده و
در نهایت عوامل مشترک آنها و همچنین عوامل خاص هر شهر را شناسایی نماید. در این
پژوهش سعی شده با تكیه بر منابع معتبر و مرتبط با موضوع و با استفاده از مطالعات
كتابخانه ای، موضوع گسترش شهرها مورد بررسی قرار گیرد.
واژه های كلیدی
گسترش، عوامل تاثیر گذار، شهرهای بزرگ و میانی، ایران
تبیین مفهوم گـذار
در مبانی هویت تمدن ایـرانی
دکتر محمد نقی زاده** مهندس مریم دورودیان
تاریخ دریافت مقـاله: 01/08/87
تاریخ پذیرش نهایی:10/11/87
چكیده
این مقاله پژوهشی
در "چگونگی تاثیر مفهوم گذار در هنر ایرانی" است. هنر ایرانی متاثر از
مبانی فکری ایرانی، هنری مفهومی است. اشتراک در مبانی فکری و تلاش برای حفظ و
انتقال اصول و معیارهای هویت ایرانی به زبان و بیان هر دوره موجب پیوستگی هویتی در
آثار دوران گذشته شده است. اما در دوران معاصر به دلیل نقصان در توجه به جهان بینی
جامعه در ایجاد زبان و بیان معاصر موجب گسست هایی در این مسیر کمال گرا شده است.
بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین چارچوب فکری برآمده از جهانبینی جامعه با
بررسی توصیفی- تحلیلی است. چنین بستر فکری امکان باز احیایی کهن الگوها در توسعة
بهینة مسیر پیشرو تمدن ایرانی را فراهم می آورد. "مفهوم گذار" برآمده از
اعتقادات توحیدی جامعة ایرانی، با دو معیار "امکان گذار" و "تذکر
به گذار" این چارچوب فکری را ایجاد می کند و دربرگیرنده بسیاری از اصول و
معیارهای هویت ایرانی است.
واژه های كلیدی
مفهوم گذار، تجردگرایی توحیدی، مکان تامل، مراتب ادراکی، هویت ایرانی، معماری
ایرانی
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:Arial;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}